ท่ามกลางสถานการณ์ตึงเครียดบริเวณชายแดนไทย-กัมพูชาในขณะนี้ หลายฝ่ายต่างจับตาบทบาทของ “จีน” ว่าจะเลือกเพียงเฝ้าดูการเจรจาอย่างเงียบ ๆ หรือจะเข้ามาแทรกแซงสนับสนุนฝ่ายใดฝ่ายหนึ่ง โดยเฉพาะในขณะที่จีนต้องการเห็นทั้งสองประเทศหาทางออกอย่างสันติ

ล่าสุด พลตรี วันชนะ สวัสดี หรือที่รู้จักกันในนาม “ผู้พันเบิร์ด” ได้ออกมาแสดงความเห็นเกี่ยวกับท่าทีของจีนต่อประเด็นนี้ โดยตั้งข้อสังเกตไว้ว่า “หากตนเป็นจีน คงจะไม่เข้ามาแทรกแซงอย่างแน่นอน” พร้อมให้เหตุผลประกอบดังนี้

1.ความไม่พอใจต่อโครงการที่ไม่เป็นไปตามข้อตกลง
โครงการขุดคลองฟูนันเตโชที่เคยตกลงกันไว้ กลับไม่ดำเนินการตามที่จีนวางแผน ส่งผลให้จีนสูญเสียทั้งเงินทุนและโอกาส

2.ท่าทีที่ไม่น่าไว้วางใจของกัมพูชา
เมื่อจีนไม่ให้เงินสนับสนุนขุดคลอง กัมพูชากลับหันไปหาสหรัฐฯ และเปิดให้ชมฐานทัพเรือเรียม ซึ่งจีนเคยเป็นผู้ก่อสร้าง ขณะที่ในอดีตเคยถึงขั้นรื้อถอนสิ่งปลูกสร้างของสหรัฐฯ เพื่อแสดงจุดยืนกับจีน การเปลี่ยนจุดยืนอย่างรวดเร็วเช่นนี้ ทำให้ขาดความน่าเชื่อถือ

3.การลงทุนของจีนในกัมพูชา
จีนมีการลงทุนจำนวนมากในกัมพูชา จึงไม่ต้องการให้เกิดความขัดแย้งหรือความรุนแรง ซึ่งอาจส่งผลเสียต่อผลประโยชน์ทางเศรษฐกิจ คล้ายกับกรณีที่เกิดขึ้นในเมียนมา

4.การให้ความสำคัญกับทะเลจีนใต้
จีนมุ่งเน้นยุทธศาสตร์ในทะเลจีนใต้มากกว่า และสหรัฐฯ เองก็มีจุดยืนในพื้นที่เดียวกัน จึงไม่น่าจะให้ความสำคัญกับข้อพิพาทไทย-กัมพูชา

5.สหรัฐฯ มีประเด็นภายในต้องจัดการ
ในขณะนี้ สหรัฐฯ กำลังเผชิญปัญหาเศรษฐกิจภายใน และไม่อาจกระจายทรัพยากรมาให้กับกรณีความขัดแยกระดับภูมิภาคเล็กเช่นนี้

6.ความสัมพันธ์ไทย-จีนที่แน่นแฟ้น
ความสัมพันธ์ที่ดีในทุกระดับระหว่างไทยกับจีน ทั้งด้านการทูต เศรษฐกิจ และความมั่นคง เป็นอีกเหตุผลที่จีนจะไม่เข้ามาแทรกแซงข้อพิพาทนี้